MERT İNAN İstanbul – İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Viroloji ve Temel İmmünoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Ağaçfidan, “Kovid-19’dan Korunmanın 100 Pratik Yolu” başlıklı kapsamlı çalışmada, vatandaşların nelere dikkat etmesi gerektiğini bilimsel veriler ışığında açıkladı.
Milliyet’e konuşan Prof. Dr. Ağaçfidan, yeni varyantın çok hızlı bulaştığına işaret ederek, şunları dedi:
Sadece maskeyle…
“Kovid-19 ile enfekte olmuş birinin bir metre ve altındaki mesafede bulaştırma riski yüzde 99. Bu risk ancak karşılıklı maskeli olunması durumunda minimize oluyor. Kovid-19’lu biri veya karşısındaki bir kişinin maske takması ise riski çok az azaltıyor. Bilim insanlarının önerdiği korunma yöntemlerinin sadece yüzde 25’i uygulansa bile pek çok kişi enfekte olmaktan kurtulacak. Kovid-19 kronik hastalar ve 65 yaş üzeri için ölümcül bir hastalık olduğu unutulmuş durumda.”
Umumi tuvaletlere dikkat
Bazen gösterilen ufak bir dalgınlık ya da boşluğun bile hastalığa yakalanmada veya bulaş riskine rol oynadığına değinen Prof. Dr. Ağaçfidan, korunma yöntemlerine ilişkin bazı bilgileri ise şöyle paylaştı:
“Özellikle umumi tuvaletler en riskler yerler. Hem kalabalık hem de sıkışık bir ortamda virüsün çok çabuk yayılma tehlikesi var. Maske kullanımında en büyük hata ise maskenin yeme içe sırasında çeneye indirilmesi. Maskeyi indiren kişi sonra yeniden ağzını, burnunu kapayacak şekilde kullanmaya devam ediyor. Oysa ki, maskeyi çeneye indirdiğiniz anda iç kısmına ortamdaki partikül veya virüsler yapışabiliyor. Maske kullananlar çeneye indirdikten sonra aynı maskeyi bir daha kullanmamalı. Marketten aldığımız ürünleri yıkamaya gerek yok. Virüs dokunma ve temasla geçmiyor. Ancak virüsün olduğu yüzeyi elleyip ağız veya burun bölgenize götürdüğünüzde bir miktar risk var.”
‘40-50 kişiye bulaştırabilirsiniz’
Yeni varyant için “1 kişi 19 kişiye bulaştırıyor” söylemi de gerçekçi bulmadığını söyleyen Prof. Dr. Ağaçfidan, “Kovid ile enfekte olarak dar bir toplantı salonunda bulunan maskesiz 40-50 kişiyi de enfekte etme durumunuz olabilir. BA.4 ve BA.5 inanılmaz kısa süre ve hızda bulaşıyor. Yakın mesafede korunmanın tek yolu N95 dediğimiz maske veya iki tarafın da maske kullanması. Kapalı alanlarda maske kısıtlaması gelmeden pandeminin sona ermesi mümkün değil. Maske hastanelerde zorunlu ancak takan yok. Eylülden sonra daha sıkıntılı bir tablo oluşmadan gerekli önlemleri almamız lazım. Birçok insan nezle olduğunu zannederek PCR testi olmaktan kaçınıyor. Oysa ki nezle, grip semptomlu birçok kişinin Kovid-19 olduğunun altını çizmek isterim. Olumlu olan ise yoğun bakım ve yatan hasta sayısının düşük seyretmesi. Tespit edilebilen vaka sayısından daha fazla Kovid-19 hastası olduğu bilinen bir gerçek.”